TY - JOUR ID - 123633 TI - جامعه‌شناسی جریان‌های اسلامی: دیالکتیک عقل و خشونت JO - فصلنامه روابط خارجی JA - FR LA - fa SN - 2008-5419 AU - بهرامی, سیامک AU - قوام, عبدالعلی AD - Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 5 IS - 4 SP - EP - KW - جنبش‌های مذهبی KW - گفتمان‌های اسلامی KW - بنیادگرایی KW - سنت‌گرایی KW - نوگرایی DO - N2 - اسلام و سیاست همیشه دو مفهوم مکمل و همراه هم بوده‌اند و هیچ‌یک از جریان‌های اسلامی نمی‌توانند گفتمان‌هایی غیرسیاسی باشند. مقاله حاضر با استفاده از تقسیم‌بندی وبر، نیبوهر و والیس در مورد جنبش‌های مذهبی، در صدد است تقسیم‌بندی جریان‌های اسلامی و رابطه خاص آنها با سیاست را مشخص کند و با تمسک به مفاهیمی چون عقل، خشونت و ایدئولوژی نشان دهد که نوعی کثرت و تنوع فکری، ارزشی و کارکردی در میان جریان‌های اسلامی مختلف در مورد کارکرد سیاسی مذهب وجود داشته و یک نگاه مطلق، ذات‌انگارانه و یکپارچه درباره اسلام سیاسی، تلقی نادرست از این پدیده است و درواقع ما با گفتمان‌های‌های متفاوت اسلامی روبه‌رو هستیم. درعین‌حال رابطه این جریان‌ها با مفاهیم مدرن سیاسی در بستر زمان به‌جای یک پیشرفت خطی، دچار نوعی وضعیت غیرخطی بوده و در شرایط نوین جهان اسلام هرچند از نوعی تکثر به‌مانند جامعه مسیحیت غربی برخوردار است، اما نتوانسته است گذاری قطعی به یک وضعیت باثبات را به‌لحاظ گفتمان دینی طی کند و همچنان رقابت و تضاد شدیدی بین گفتمان‌های اسلامی برای سلطه بر جامعه وجود دارد. UR - https://frqjournal.csr.ir/article_123633.html L1 - https://frqjournal.csr.ir/article_123633_68227f414ad7bbfe1ad50c7c10facfc0.pdf ER -