همگرایی منطقه‌ای در سیاست خارجی ایران؛ با نگاهی به آسیای جنوب غربی

نویسنده

چکیده

یکی از ملزومات ورود مناطق گوناگون به جریان جهانی شدن منطقه‌گرایی است. این مسئله در مورد منطقه آسیای جنوب غربی نیز صادق است. با این حال این منطقه با چالش‌هایی در مورد همگرایی منطقه‌ای روبه‌رو است. در این رابطه به نظر می‌رسد مشکلات تاریخی در روابط کشورهای منطقه با یکدیگر و استمرار برخی تنش‌ها از جمله دلایلی است که روند همگرایی را در منطقه آسیای جنوب غربی کُند می‌کند. در واقع می‌توان استدلال کرد همگرایی منطقه‌ای در این منطقه با سه واکنش روبه‌رو می‌شود: عکس‌العمل رانشی و منفعلانه از خطر روند فزاینده جهانی شدن به سبک شمال، عکس‌العمل کششی برای جذب شدن منفعلانه در آسیای جنوب غربی، و تمهید بسیج پیش‌دستانه نیروها جهت ستیز علیه شمال. در این رابطه برخی بر وجود اهداف استراتژیک برای تقویت واکنش سوم تأکید دارند. با این حال لازم به ذکر است چنانکه اهداف استراتژیک متضمن خواسته تحمیل آرمان‌ها بر واقعیت اجتماعی هم‌پیمانان باشد، تلاش برای تحمیل «آرمان» بر «واقعیت غیر پذیرا» موجب سقوط آرمان به آرزوهای رؤیاگرایانه می‌شود.

کلیدواژه‌ها