مشروعیت فعالیت‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران در آیینه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دوره دکترای حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

شورای امنیت سازمان ملل قدرتمندترین نهادی است که تاکنون در عرصه بین‌الملل ایجاد شده است. وجود و قدرت این نهاد آنچنان که در منشور ملل متحد آمده، ضامن بقای تمامیت جامعه بین‌المللی است. این نهاد که ضمنا سیاسی‌ترین رکن ملل متحد نیز قلمداد می‌شود، ممکن است در تصمیم‌گیری‌های خود تحت‌تاثیر ملاحظات سیاسی، اقدام به صدور قطعنامه‌هایی نماید که ناقض حقوق بین‌الملل و احیانا قواعد آمره باشد. چندی است فعالیت‌های موشکی کشورمان به یکی از چالش‌های سیاست خارجی تبدیل شده است؛ تا جایی که در قطعنامه‌های شورای امنیت، در خصوص فعالیت‌های اتمی ایران طی موادی به آن پرداخته شد و در گفت‌وگوهای ایران و شش قدرت جهانی در موضوع اتمی نیز بخشی از مذاکرات را به خود اختصاص داد. نوشتار حاضر مشروعیت فعالیت‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران را ذیل قطعنامه‌های اخیر شورای امنیت با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اسناد سازمان ملل، مقالات و سایت‌های معتبر علمی و مصاحبه مقامات ارشد وزارت امور خارجه و تیم مذاکره کننده هسته‌ای بررسی نموده است. در بخش اول این مقاله اعتبار تصمیمات فصل هفتمی شورا با توجه به منشور ملل متحد مورد نقد قرارگرفته و در بخش دوم با بررسی بندهای مرتبط با فعالیت موشکی در قطعنامه 2231، این نتیجه به دست آمده که قطعنامه محدود کننده فعالیت‌های موشکی ایران است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Legitimacy of the Islamic Republic of Iran’s Missile Activities According to the United Nations Security Council Resolutions

نویسنده [English]

  • Hamid Reza Shabani Fard
PhD student of Public International Law, Islamic Azad University, North Tehran Branch
چکیده [English]

The United Nations Security Council is the most powerful international institute ever. The existence and power of this council as stipulated in the charter of the United Nations is the guarantor of the survival of the international community. This institute which is the most political body of the United Nations may under political considerations issue resolutions in violation of the international law. For some time now, the missile program of Iran has turned into a foreign policy challenge addressed by some of the Security Council’s resolutions and discussed in the Iran and the great powers negotiations over the nuclear issue. This paper studies the legitimacy of the Iran’s missile program in the backdrop of the United Nations Security Council resolutions using archival resources as well as interviews with the high ranking officials in the ministry of foreign affairs and the members of the nuclear negations team. In the first part, the credibility of the seventh chapter of the United Nations charter would be critiqued and in the second part the articles related to the nuclear activities within the 2231 resolution would be studies and concluded that this resolution confines Iran’s nuclear activities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Security Council
  • the United Nations charter
  • ballistic missiles
  • 1921 resolution
  • 2231 resolution

مراجع

الف) فارسی
ناصر ثقفی عامری، سازمان ملل متحد: مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، 1376.
آقایی، سیدداوود، نقش و جایگاه شورای امنیت در نظم نوین جهانی، تهران: انتشارات نسل نیکان، ویرایش دوم، 1384.
ضیائی بیگدلی، محمدرضا، حقوق معاهدات بین‌المللی، تهران، گنج دانش، 1383.
غریب آبادی، کاظم. آشنایی با معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و پروتکل الحاقی، تهران، ابرار معاصر، 1383.
منافع ملی حیاتی دولت‌ها در پرتو معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات، حسن سواری و حیدر پیری، فصلنامه روابط خارجی، سال چهارم، شماره سوم، پاییز1391.
موسی‌زاده، رضا، حقوق سازمان‌های بین‌المللی، حقوق شورای امنیت، تهران، بنیاد حقوقی میزان، چاپ اول، بهار 1389.
ساعد، نادر، فرایند خلع سلاح و کنترل تسلیحات در حقوق بین‌الملل از نظر تا عمل، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 65، پاییز 1383.
طارمی، کامران، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 59، 1382.
زمانی، قاسم، تحریم‌های هوشمند شواری امنیت در پرتو قطعنامه 1929، مجله حقوقی بین‌الملل، سال 28، شماره 44.
کدخدایی، عباسعلی، بررسی انتقادی مشروعیت اختتام یکجانبه معاهده موشک‌های ضدبالستیک از منظر حقوق بین‌الملل، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 60، تابستان 1382.
 
ب) انگلیسی
Alexander Orakhelashvili، The Impact of Peremptory Norms on the Interpretation and Application of United Nations Security Council Resolutions، The European Journal of The International Law, Vol. 16 no.1 © EJIL 2005.
Karel Doebring، Unlawful resolutions of the security council and their legal consequences, The European Journal of International Law, Vol. 12 No.1.
Bernd،Martenczuk، The security council، the international court and judicial review: what lessons from lockerbi? The European Journal of International Law, Vol. 9 No.1.
Bardo Fassbender، The security council, its power and its legal control, The European Journal of International Law, Vol. 14, No.1.
Swardson، Lockerbi Suspects Delivered for Trial: Sanctions on Libya Suspended by U.N. Washington post، 6April 1999.
O.J.Lissitzyn. The international court of justice and the United National, 12o Rdc.1. 313.
Cf. Osieke. The Legal Validity of Ultra-Vires Decisions of International Organization, 77 AJIL 1983.
Advisory Opinion on the Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons، 8 July 1996، ICJ Reports (1996)، para. 42.
P.C. Szaszt. The security council and general assembly acting under chapter 7 and 8. 1995.
Burno simma the charter of united nations: a commentary. Oxford university 1995.
D.W.Bowett. the impact of security council decision on dispute settlement procedures 5 EJIL. 1994 p 435.
ج) اسناد بین‌المللی
Report of secretary general on implementation of previsions of the charter related to assistance to third states affected by the application of sanctions A/53/312.27 Aug.1998.
I.C.J. Advisory opinion ، condition of admission of a state to membership in the United Nations، 1949، para 64.
SC/RES/1929/2010
SC/RES/2231/2015

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار