جایگاه غرب آسیا در سیاست خارجی چین (2017-2008)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم

2 دانشیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم

چکیده

مقاله حاضر به بررسی عوامل اصلی شکل‌دهی به جایگاه غرب آسیا در سیاست خارجی چین از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷ میلادی می‌پردازد. موقعیت استراتژیک چین در دهه‌های اخیر که به طور عمده متأثر از رشد اقتصادی و بالطبع آن توان نظامی و دیپلماتیک است، سیاست خارجی این کشور را در حوزه‌های مختلف دچار تحول کرده است. یکی از مناطقی که در سال‌های گذشته در سیاست خارجی چین مورد بازتعریف قرار گرفته است، منطقه غرب آسیا است. امروزه جمهوری خلق چین اهمیت قابل ملاحظه‌ای برای غرب آسیا قائل است؛ به‌گونه‌ای که جایگاه غرب آسیا در سیاست خارجی این کشور ارتقا یافته است و چین در آن منافع استراتژیکی خود را در حوزه‌های اقتصادی و امنیتی دنبال می‌کند. بر این اساس، مقاله حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که عوامل تحول تدریجی در سیاست غرب آسیا‌ای چین در طول سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷ کدامند؟ پژوهش پیش روی با روش توصیفی-تحلیلی، به این سئوال چنین پاسخ می‌گوید که بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ و کاهش تدریجی ارزش استراتژیک غرب آسیا برای امریکا و افزایش اتکا اقتصاد چین به واردات سوخت‌های فسیلی، از عوامل اصلی تحول تدریجی سیاست غرب آسیا‌ای چین از اصل عدم مداخله به سیاست گسترش تعاملات اقتصادی-سیاسی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Middle East in Chinese Foreign Policy (2008 – 2017)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Adabi 1
  • Davood Kiani 2
1 Ph.D. Student of International Relations, Islamic Azad University, Qom
2 Associate Professor of International Relations, Islamic Azad University, Qom
چکیده [English]

In this paper the main factors constituting China’s foreign policy regarding the Middle East from 2008 to 2017 is studied. China’s strategic position in the previous decades is impacted by its growth and military and diplomatic capability and has transformed its foreign policy in different areas. One region redefined in the previous years is the Middle East. China gives considerable significance to the Middle East so that Beijing pursues strategic interests in this region in economic and security domains. The paper seeks to answer this question that what are the factors contributing to gradual transformation in Chinese Middle Eastern policy from 2008 to 2017 The author argues that the gradual decline of the strategic importance of the Middle East for the United States and the increasing need of China to fossil fuels are among the major factors of gradual transformation of Chinese Middle Eastern policy from non – intervention to expansion of economic and political interactions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • China
  • Middle East
  • energy security
  • foreign policy
  • financial crisis
الف) فارسی
ترابی، قاسم. ۱۳۹۰. مقایسه انرژی چین و امریکا: با تأکید بر منطقه غرب آسیا، فصلنامه مطالعات منطقه‌ای: اسرائیل شناسی-امریکا شناسی، سال دوازدهم، شماره ۳.
جعفری صمیمی، احمد؛ خزایی، ایوب؛ منتظری، جلال. ۱۳۹۲. «بررسی اثر‌ روش‌ تامین مالی بر رشد سودآوری بنگاه ها در ایران»، راهبرد اقتصادی، دوره‌ ٢، شماره‌ ٧.
جونیور، کلرهالز؛ مرل، دیوید. ۱۳۸۹. «استراتژی جدید امنیت ملی امریکا» برگرفته از سایت: http://www.jahannews.com
حسینی، سیدمحمد. ۱۳۹۱ "بررسی مقایسه‌ای سیاست خارجی کاندیداهای ریاست جمهوری امریکا 2012-2000"، فصلنامه مطالعات امریکا، پیش شماره 5.
حسینی، سیدیعقوب‌؛ بهجتی‌ اردکانی‌، بابک؛ رحمانی، سحر. ۱۳۹۱. «ارائه مدلی برای‌ سنجش‌ تفکر استراتژیک مدیران صادرات ایران با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری»، پژوهشنامه مدیریت‌ اجرایی‌، دوره ٤, شماره ٧.
حلاجیان‌، ابراهیم؛ امین، شادعلی. ۱۳۹۴. «شناسایی و تدوین استراتژی‌های‌ موثر مدیریت استراتژیک توسعه شهری شهرستان رامسر»، مدیریت شهری، دوره ١٤, شماره‌40.
درخشان، مسعود. ۱۳۹۰. «بحران مالی امریکا، بررسی علل ماهیت و راهکارها»، گزارش راهبردی، مرکز تحقیقات استراتژیک‌، شماره‌ ١٣٧‌.
دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال؛ فرازی، مهدی.۱۳۹۰. «موانع و فرصت‌های گسترش نقش چین در غرب آسیا»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 4.
سجادپور، کاظم؛ شریعتی، شهروز. ۱۳۹۰. «گزاره ایران در روابط امریکا و چین»، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هفتم، شماره ۲.
سجادپور، محمدکاظم. ۱۳۹۳. «کالبدشکافی نطق باراک اوباما»:
http:www.irdiplomacy.ir.fa.page
شاطری، فاطمه؛ امینی‌خواه میبدی، حسین علی. ۱۳۹۵. «بازاریابی و صادرات»، نخستین کنفرانس بین‌المللی پارادیم‌های‌ نوین مدیریت هوشمندی تجاری و سازمانی.
شریعتی‌نیا، محسن. ۱۳۸۴. «چین، انرژی و غرب آسیا»، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، گروه مطالعات آسیا.
شریعتی‌نیا، محسن. ۱۳۸۵. «سیاست خارجی چین، تأملی در بنیان‌ها»، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، پژوهش شماره ۳.
شریعتی‌نیا، محسن. ۱۳۸۶. «سیاست غرب آسیا‌ای چین»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره 3.
طاهری، ابوالقاسم و ترابی، قاسم. ۱۳۹۰. اقدامات و سرمایه‌گذاری چین در عرصه بازار انرژی، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره ۱۴.
علیمات، محمد اس. ۲۰۱۳. م. «چین و غرب آسیا از جاده ابریشم تا بهار عربی»، ترجمه: فریبرز سلامی، انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران.
قنبری‌، ابوالفضل‌؛ کرمی، فریبا‌؛ حیدری‌نیا‌، سیداحمد. ۱۳۹۵. «تحلیل رشد و توسعه ناموزون شهرهای میانه‌اندام در ایران» (مطالعه موردی: شهر مرند آذربایجان شرقی)، آمایش‌ محیط‌، دوره ٩، شماره 33.
کمپ، جفری؛ هارکاوی، رابرت. ۱۳۸۳. «جغرافیای استراتژیک غرب آسیا»، ترجمه سید مهدی‌ حسینی متین، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
گریفین، استل. ۱۳۷۸. «ابعاد مسئله انرژی»، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، ترجمه غلامحسین حسن تاش، سال 13، شماره ۷ و ۸..
متوسلی، محمود. ۱۳۸۰. «سیاست‌های تجاری و توسعه‌ اقتصادی»، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
محمود اقدم، حسین. ۱۳۹۵. «بررسی الگوهای استراتژی مدیریت دانش و کاربرد ایمنی مبتنی‌بر مدیریت استراتژیک در محیط‌های کار»، ایده‌های نو‌ در‌ علوم و فناوری؛ دوره ١، شماره ١.
موسوی شفایی، مسعود. ۱۳۸۸. «امنیت انرژی محور تعامل سازنده و موتور توسعه ملی»، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی.
نظربلند، غلامرضا. «درآمدی بر بحران‌های‌ مالی جهانی»، تهران: نشر نی.
 
ب) انگلیسی
British Petroleum. 2010. Statistical Review of World Energy.
Chang, FekixK. 2001. “Chinese Energy and Asian Security”, Orbis, Vol.45, Issue 2.
China Energy, Pollution, Environment. (2010-2011). Facts & Statistics.
Clinton, H. 2012. US reshaping foreign policy based on ‘power of economics’ and ‘jobs Diplomacy’, quot at: http:// en. mercopress. com. 2012.11.17.
Cornelius, Peter & Story, Jonathan. 2007."China and Global Energy Markets", Orbis, Vol.51, Issue1.
Correlje, Aad. & Van der linde, Coby. 2006. " Energy Supply Security and Geo Politics: A European Perspective", Energy Policy, vol.34.
Dorian, James P, et al. 2006." Global Challenges in Energy ", EnergyPolicy, Vol.34.
Dreyfuss, Bob. & Nick Turse. 2013. American Death Spiral in the Middle East.
Fareed Mohamedi. 2009. China: a new model in overseas oil strategy.
Favennec, Jean–Pierre. 2005. " Oil and Natural Gas Supply for Europe", Elsevier, Catalysis Today, No.106.
Friedman, Gorge. 2012. & quot; US Foreign Policy: Room to Regroup" Start for Global Intelligence.
Geges, Fawaz A. 2013. & quot; The Obama approach to the Middle East: the end of America’s Moment & quot; International Affairs, 89: 2 (2013) 299–323.
Gris, Peter Hays, China’s New Nationalism: Pride, politics, and Diplomacy, (University of California Press – 2005) P: 45.
Holmes, James R. Yoshihara, Toshi, 2008. “China’s Energy- Driven Soft Power”, Orbis, Vol. 52, No.1.
James, Harold. 2011. & quot; International order after the financial crisis & quot; International Affairs,87: 3, p.525-537.
Jian, Zhang. 2011. China s Energy Security: Prospects, Challenges, and Opportunities, the Brookings Institution.
Kennedy, Paul. 1978. “The Rise and Fall of Great Powers”, Random House.
Khan. Abdul Salaam. 2015. “Is growing China a Real Challenge to the U.S. Power?”, International Journal of Humanities and Social Service, Vol. 5, No. 10(1).
Lampton, David M., The Three faces of Chinese Power, (University of California Press-2008) p:78.
Martin, Micheal. 2010. & quot; International Politics and the Global Economic Crisis & quot; Irish Studies in International Affairs, 21, pp5–15.
Mgnus, G. & Burnett, P. 2006. A Route to Riches on the New Silk Road, Financial Times, p 15.
Michaud, Kriss. & Joe Buccino. & Stephen Chenelle. 2014. & quot; The Impact of Domestic Shale Oil Production on U.S. Military Strategy and its Implications for U.S.-China Maritime Partnership & quot; Smallwars Journal, at: http: smallwarsjournal.com.
Mouwad, Jad. 2010. New York Times, at: www.nytimes.com/2010/03/20/ business/ energy environment/20 saudi.html? pagewanted=all.
Nkounga, Francois Joseph. 2013. “The U.S. Economic Hegemony and the Rise of China: What Lessons to be learned”? Linnaeus University, School of Social sciences, Department of Political Science, see: www.diva- portal.org/smash/get/diva2: 627400/FULLTEXTO1.pdf.
Nuttall, William J. & Manz, Devon L. 2008, "A New Energy Security Paradigm for the Twenty-FirstCentury", Technological Forecasting & Social Change, Vol.75.
Tai-Ting Liu&Ming-Te. 2011. “Hegemonic Stability and Northeast Asia: What Hegemon? What Stability?” Journal of Alternative Perspectives in the Social Sciences 3 (2).
Tian and others. 2017. “Trends in World Military Expenditure, 2016, SIPRI fact sheet,6.
Walt, Stephen. 2011. & quot; The End of the American Era & quot; The National Interest, 6-16.
Xinhua, 12 May 2010. China, Arab states eye new `Silk Road` seek elevated ties, at: http:// xinhua. com/ english2010/ china/ 2010-5-12/ c­-13290704. htm
Xinhua, 21febuary 2012. Iran oil ban triggers Chinese oil reserve concern. at: http:// news. Xinhuanet. com/ english/ indepth/ 2012-02-21/ c-131423403. htm